先生、生徒に「てめえらの将来俺には関係ない」 : 社会 : YOMIURI ONLINE(読売新聞)
この記事のはてなブックマークのコメントを読んでいたらnakakzさんが、
はてなブックマーク - 先生、生徒に「てめえらの将来俺には関係ない」 : 社会 : YOMIURI ONLINE(読売新聞)
この出来事は状況がよくわからないのだが、最近多いこのテのニュース見てるとそのうち教師のなり手がいなくなるんじゃないかという危惧はある。モンペ対応とか、苦労に見合わなさそうな職になっちゃってる気がする。
というコメントをしていました。このコメントを読んで教員の志望者の動向どうなっているのか気になったので文部科学省が公開している「平成22年度公立学校教員採用選考試験の実施状況」から公立学校の教員採用試験の受験者数や採用者数を見てみました。
※数字は平成22年度公立学校教員採用選考試験の実施状況について:文部科学省の第3表 公立学校教員の受験者及び採用者の推移(PDF) より。
※対象は47都道府県と19の政令指定都市。
※横浜市は平成17〜21年度間、受験者の男女数を把握していないため、平成17〜21年度間の受験者数に横浜市の女性の受験者数は含まれていません。
小学校、中学校、高校の教員採用試験の受験者数と採用者数
最初に小学校、中学校、高校の教員採用試験の受験者数と採用者数を見てみます。
小学校の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
46,156 |
15,464 |
30,692 |
平成13年度 |
46,770 |
16,449 |
30,321 |
平成14年度 |
49,437 |
17,294 |
32,143 |
平成15年度 |
50,139 |
17,261 |
32,878 |
平成16年度 |
50,446 |
17,283 |
33,163 |
平成17年度 |
51,973 |
19,312 |
32,661 |
平成18年度 |
51,763 |
19,650 |
32,113 |
平成19年度 |
53,398 |
21,187 |
32,211 |
平成20年度 |
53,061 |
21,708 |
31,353 |
平成21年度 |
51,804 |
21,679 |
30,125 |
平成22年度 |
54,418 |
22,635 |
31,783 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
3,683 |
1,496 |
2,187 |
12.5倍 |
平成13年度 |
5,017 |
2,076 |
2,941 |
9.3倍 |
平成14年度 |
7,787 |
3,073 |
4,714 |
6.3倍 |
平成15年度 |
9,431 |
3,541 |
5,890 |
5.3倍 |
平成16年度 |
10,483 |
3,738 |
6,745 |
4.8倍 |
平成17年度 |
11,522 |
4,091 |
7,431 |
4.5倍 |
平成18年度 |
12,430 |
4,302 |
8,128 |
4.2倍 |
平成19年度 |
11,588 |
4,061 |
7,527 |
4.6倍 |
平成20年度 |
12,372 |
4,493 |
7,879 |
4.3倍 |
平成21年度 |
12,437 |
4,505 |
7,932 |
4.2倍 |
平成22年度 |
12,284 |
4,522 |
7,762 |
4.4倍 |
中学校の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
47,846 |
19,540 |
28,306 |
平成13年度 |
44,772 |
19,349 |
25,423 |
平成14年度 |
46,574 |
20,820 |
25,754 |
平成15年度 |
50,057 |
22,580 |
27,477 |
平成16年度 |
53,871 |
24,532 |
29,339 |
平成17年度 |
59,845 |
29,062 |
30,783 |
平成18年度 |
59,879 |
29,700 |
30,179 |
平成19年度 |
60,527 |
31,312 |
29,215 |
平成20年度 |
58,647 |
31,306 |
27,341 |
平成21年度 |
56,568 |
31,057 |
25,511 |
平成22年度 |
59,060 |
31,920 |
27,140 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
2,673 |
1,383 |
1,290 |
17.9倍 |
平成13年度 |
2,790 |
1,371 |
1,419 |
16.0倍 |
平成14年度 |
3,871 |
1,966 |
1,905 |
12.0倍 |
平成15年度 |
4,226 |
2,168 |
2,058 |
11.8倍 |
平成16年度 |
4,572 |
2,340 |
2,232 |
11.8倍 |
平成17年度 |
5,100 |
2,557 |
2,543 |
11.7倍 |
平成18年度 |
5,118 |
2,591 |
2,527 |
11.7倍 |
平成19年度 |
6,170 |
3,055 |
3,115 |
9.8倍 |
平成20年度 |
6,470 |
3,391 |
3,079 |
9.1倍 |
平成21年度 |
6,717 |
3,459 |
3,258 |
8.4倍 |
平成22年度 |
6,807 |
3,710 |
3,097 |
8.7倍 |
高校の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
40,475 |
22,449 |
18,026 |
平成13年度 |
43,246 |
24,036 |
19,210 |
平成14年度 |
42,349 |
24,790 |
17,559 |
平成15年度 |
42,413 |
25,126 |
17,287 |
平成16年度 |
42,206 |
25,572 |
16,634 |
平成17年度 |
38,581 |
23,604 |
14,977 |
平成18年度 |
35,593 |
21,916 |
13,677 |
平成19年度 |
36,445 |
22,582 |
13,863 |
平成20年度 |
33,895 |
21,457 |
12,438 |
平成21年度 |
33,371 |
20,924 |
12,447 |
平成22年度 |
34,748 |
22,008 |
12,740 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
3,060 |
1,764 |
1,296 |
13.2倍 |
平成13年度 |
3,223 |
1,937 |
1,286 |
13.4倍 |
平成14年度 |
3,044 |
1,849 |
1,195 |
13.9倍 |
平成15年度 |
3,051 |
1,937 |
1,114 |
13.9倍 |
平成16年度 |
2,985 |
1,936 |
1,049 |
14.1倍 |
平成17年度 |
2,754 |
1,690 |
1,064 |
14.0倍 |
平成18年度 |
2,674 |
1,654 |
1,020 |
13.3倍 |
平成19年度 |
2,563 |
1,553 |
1,010 |
14.2倍 |
平成20年度 |
3,139 |
1,896 |
1,243 |
10.8倍 |
平成21年度 |
3,567 |
2,166 |
1,401 |
9.4倍 |
平成22年度 |
4,287 |
2,601 |
1,686 |
8.1倍 |
小学校、中学校、高校の合計受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
134,477 |
57,453 |
77,024 |
平成13年度 |
134,788 |
59,834 |
74,954 |
平成14年度 |
138,360 |
62,904 |
75,456 |
平成15年度 |
142,609 |
64,967 |
77,642 |
平成16年度 |
146,523 |
67,387 |
79,136 |
平成17年度 |
150,399 |
71,978 |
78,421 |
平成18年度 |
147,235 |
71,266 |
75,969 |
平成19年度 |
150,370 |
75,081 |
75,289 |
平成20年度 |
145,603 |
74,471 |
71,132 |
平成21年度 |
141,743 |
73,660 |
68,083 |
平成22年度 |
148,226 |
76,563 |
71,663 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
9,416 |
4,643 |
4,773 |
14.3倍 |
平成13年度 |
11,030 |
5,384 |
5,646 |
12.2倍 |
平成14年度 |
14,702 |
6,888 |
7,814 |
9.4倍 |
平成15年度 |
16,708 |
7,646 |
9,062 |
8.5倍 |
平成16年度 |
18,040 |
8,014 |
10,026 |
8.1倍 |
平成17年度 |
19,376 |
8,338 |
11,038 |
7.8倍 |
平成18年度 |
20,222 |
8,547 |
11,675 |
7.3倍 |
平成19年度 |
20,222 |
8,570 |
11,652 |
7.4倍 |
平成20年度 |
21,981 |
9,780 |
12,201 |
6.6倍 |
平成21年度 |
22,721 |
10,130 |
12,591 |
6.2倍 |
平成22年度 |
23,378 |
10,833 |
12,545 |
6.3倍 |
特別支援学校の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
5,733 |
1,888 |
3,845 |
平成13年度 |
5,911 |
1,957 |
3,954 |
平成14年度 |
5,617 |
1,786 |
3,831 |
平成15年度 |
5,703 |
1,795 |
3,908 |
平成16年度 |
6,094 |
1,903 |
4,191 |
平成17年度 |
5,908 |
1,784 |
4,124 |
平成18年度 |
6,012 |
2,001 |
4,011 |
平成19年度 |
6,215 |
2,179 |
4,036 |
平成20年度 |
6,827 |
2,612 |
4,215 |
平成21年度 |
7,322 |
2,675 |
4,647 |
平成22年度 |
8,092 |
2,921 |
5,171 |
採用者数
|
採用者数 |
男性採用者数 |
女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
1,101 |
405 |
696 |
5.2倍 |
平成13年度 |
1,076 |
400 |
676 |
5.5倍 |
平成14年度 |
1,278 |
487 |
791 |
4.4倍 |
平成15年度 |
1,399 |
509 |
890 |
4.1倍 |
平成16年度 |
1,525 |
541 |
984 |
4.0倍 |
平成17年度 |
1,486 |
459 |
1,027 |
4.0倍 |
平成18年度 |
1,480 |
479 |
1,001 |
4.1倍 |
平成19年度 |
1,413 |
467 |
946 |
4.4倍 |
平成20年度 |
1,939 |
665 |
1,274 |
3.5倍 |
平成21年度 |
2,104 |
682 |
1,422 |
3.5倍 |
平成22年度 |
2,365 |
828 |
1,537 |
3.4倍 |
養護教諭の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
内女性受験者数 |
平成12年度 |
6,888 |
25 |
6,863 |
平成13年度 |
6,726 |
35 |
6,691 |
平成14年度 |
7,000 |
30 |
6,970 |
平成15年度 |
7,312 |
54 |
7,258 |
平成16年度 |
7,740 |
69 |
7,671 |
平成17年度 |
8,086 |
193 |
7,893 |
平成18年度 |
8,196 |
283 |
7,913 |
平成19年度 |
8,362 |
398 |
7,964 |
平成20年度 |
8,611 |
379 |
8,232 |
平成21年度 |
8,989 |
316 |
8,673 |
平成22年度 |
9,228 |
145 |
9,083 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
504 |
0 |
504 |
13.7倍 |
平成13年度 |
500 |
0 |
500 |
13.5倍 |
平成14年度 |
708 |
1 |
707 |
9.9倍 |
平成15年度 |
694 |
0 |
694 |
10.5倍 |
平成16年度 |
749 |
1 |
748 |
10.3倍 |
平成17年度 |
744 |
0 |
744 |
10.9倍 |
平成18年度 |
835 |
2 |
833 |
9.8倍 |
平成19年度 |
840 |
4 |
836 |
10.0倍 |
平成20年度 |
886 |
1 |
885 |
9.7倍 |
平成21年度 |
973 |
3 |
970 |
9.2倍 |
平成22年度 |
982 |
7 |
975 |
9.4倍 |
栄養教諭の教員採用試験の受験者数と採用者数
受験者数
|
総受験者数 |
内男性受験者数 |
女性受験者数 |
平成19年度 |
304 |
5 |
299 |
平成20年度 |
259 |
19 |
240 |
平成21年度 |
820 |
44 |
776 |
平成22年度 |
1,201 |
86 |
1,115 |
採用者数
|
採用者数 |
内男性採用者数 |
内女性採用者数 |
競争率 |
平成19年度 |
73 |
0 |
73 |
4.2倍 |
平成20年度 |
44 |
1 |
43 |
5.9倍 |
平成21年度 |
99 |
1 |
98 |
8.3倍 |
平成22年度 |
161 |
3 |
158 |
7.5倍 |
教員採用試験の受験者数と採用数の総計
最後に上記の小学校、中学校、高校、特別支援学校、養護教諭、栄養教諭の受験者数と採用者数の総計はこうなっています。
受験者総数
|
総受験者数 |
男性受験者数 |
女性受験者数 |
平成12年度 |
147,098 |
59,366 |
87,732 |
平成13年度 |
147,425 |
61,826 |
85,599 |
平成14年度 |
150,977 |
64,720 |
86,257 |
平成15年度 |
155,624 |
66,816 |
88,808 |
平成16年度 |
160,357 |
69,359 |
90,998 |
平成17年度 |
164,393 |
73,955 |
90,438 |
平成18年度 |
161,443 |
73,550 |
87,893 |
平成19年度 |
165,251 |
77,663 |
87,588 |
平成20年度 |
161,300 |
77,481 |
83,819 |
平成21年度 |
158,874 |
76,695 |
82,179 |
平成22年度 |
166,747 |
79,715 |
87,032 |
採用者総数
|
採用者数 |
男性採用者数 |
女性採用者数 |
競争率 |
平成12年度 |
11,021 |
5,048 |
5,973 |
13.3倍 |
平成13年度 |
12,606 |
5,784 |
6,822 |
11.7倍 |
平成14年度 |
16,688 |
7,376 |
9,312 |
9.0倍 |
平成15年度 |
18,801 |
8,155 |
10,646 |
8.3倍 |
平成16年度 |
20,314 |
8,556 |
11,758 |
7.9倍 |
平成17年度 |
21,606 |
8,797 |
12,809 |
7.6倍 |
平成18年度 |
22,537 |
9,028 |
13,509 |
7.2倍 |
平成19年度 |
22,647 |
9,140 |
13,507 |
7.3倍 |
平成20年度 |
24,850 |
10,447 |
14,403 |
6.5倍 |
平成21年度 |
25,897 |
10,816 |
15,081 |
6.1倍 |
平成22年度 |
26,886 |
11,671 |
15,215 |
6.2倍 |
感想
公立学校への教員志望者、つまり受験者数は増減を繰り返してはいますが直近の平成22年度は前年比5%増の166,747人で平成12年度以降では過去最高の受験者数となっています。近年教員についてはモンスターペアレントの問題や鬱病の問題*1、勤務時間の問題などが取りざたされていますが、公立学校の場合教員は基本的に公務員職であり、かつ教員の高年齢化*2や定年退職者の増加などによりここ数年は採用数を増やしている事もあって、就職難及び不況が続く経済状況ににおいては問題点を上回る魅力があるのかなと。少なくともこのような状況が続く限り、当面公立の学校においてはnakakzさんが危惧されたような教員のなり手がいなくなるようなことにはならないのかなと思います。